บทเรียนและความรู้สำหรับน้องๆ > การเปลี่ยนหน่วย [Engine by iGetWeb.com]

ระบบหน่วยระหว่างประเทศ (International System of Units) หรือ ระบบเอสไอ (SI) คือ ระบบหน่วยมาตรฐานที่องค์กรระหว่างประเทศว่าด้วยการมาตรฐาน (ISO หรือ International Organization for Standardization) กำหนดขึ้นให้ทุกประเทศใช้เป็นมาตรฐาน เพื่อให้การใช้หน่วยเป็นมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก โดยเฉพาะในวงการวิทยาศาสตร์

เนื้อหา

หน่วยฐาน (Base units) เป็นหน่วยหลักของเอสไอ มีทั้งหมด 7 หน่วย

ชื่อหน่วย	สัญลักษณ์	ปริมาณ	นิยาม
กิโลกรัม	kg	มวล	หน่วยของมวลซึ่งเท่ากับมวลต้นแบบระหว่างชาติของกิโลกรัม (ทรงกระบอกแพลตินัม-อิริเดียม) เก็บไว้ที่ Bureau International des Poids et Mesures (BIPM), Sèvres, Paris (1st CGPM (1889), CR 34-38)
วินาที	s	เวลา	หน่วยของช่วงเวลา 9 192 631 770 เท่าของคาบการแผ่รังสีที่เกิดจากการเปลี่ยนสถานะระดับไฮเพอร์ไฟน์ของสถานะพื้นของอะตอมซีเซียม-133 ที่อุณหภูมิ 0 เคลวิน (13th CGPM (1967-1968) Resolution 1, CR 103)
เมตร	m	ความยาว	หน่วยของความยาวที่แสงเดินทางได้ในสุญญากาศ ในช่วงเวลา 1/299 792 458 วินาที (17th CGPM (1983) Resolution 1, CR 97)
แอมแปร์	A	กระแสไฟฟ้า	หน่วยของกระแสไฟฟ้าคงตัวซึ่งเมื่อให้อยู่ในตัวนำตรงและขนานกัน 2 เส้น ที่มีความยาวไม่จำกัดและมีพื้นที่หน้าตัดน้อยจนไม่ต้องคำนึงถึง และวางห่างกัน 1 เมตรในสุญญากาศแล้ว จะทำให้เกิดแรงระหว่างตัวนำทั้งสองเท่ากับ 2×10 ⁻⁷ นิวตันต่อความยาว 1 เมตร (9th CGPM (1948) Resolution 7, CR 70)
เคลวิน	K	อุณหภูมิอุณหพลวัต	หน่วยของอุณหภูมิอุณหพลวัติ (หรืออุณหภูมิสัมบูรณ์) มีค่าเท่ากับ 1/273.16 ของอุณหภูมิอุณหพลวัติของจุดร่วมสามสถานะของน้ำ (13th CGPM (1967) Resolution 4, CR 104)
โมล	mol	ปริมาณของสาร	หน่วยของปริมาณของสารซึ่งประกอบด้วยองค์ประกอบมูลฐานที่มีจำนวนเท่ากับจำนวนของอะตอมคาร์บอน-12 ปริมาณ 0.012 กิโลกรัม (14th CGPM (1971) Resolution 3, CR 78) (องค์ประกอบมูลฐาน ซึ่งอาจเป็นอะตอม, โมเลกุล, ไอออน, อิเล็กตรอน, หรือ อนุภาค) มีค่าประมาณ 6.02214199×10²³ หน่วย (เลขอาโวกาโดร)
แคนเดลา	cd	ความเข้มของการส่องสว่าง	หน่วยของความเข้มส่องสว่างในทิศที่กำหนดของแหล่งกำเนิดที่แผ่รังสีของแสงความถี่เดียวที่มีความถี่ 540×10¹² เฮิรตซ์ และมีความเข้มของการแผ่รังสีในทิศทางนั้นเท่ากับ 1/683 วัตต์ต่อสตีเรเดียน (16th CGPM (1979) Resolution 3, CR 100)

               หน่วยอนุพันธ์ (Derived units) เป็นหน่วยซึ่งมีหน่วยฐานหลายหน่วยมาเกี่ยวข้องกัน เช่น หน่วยของอัตราเร็วเป็น เมตรต่อวินาที ซึ่งมีเมตรและวินาที เป็นหน่วยฐาน หน่วยอนุพันธ์มีหลายหน่วยซึ่งมีชื่อและสัญลักษณ์ที่กำหนดขึ้นโดยเฉพาะ

ชื่อหน่วย สัญลักษณ์ ปริมาณ การแสดงออกในรูปหน่วยฐาน

เฮิรตซ์ Hz ความถี่ s^-1

นิวตัน N แรง kg m s ^-2

จูล J พลังงาน N m = kg m² s^-2

วัตต์ W กำลัง J/s = kg m² s^-3

พาสคัล Pa ความดัน N/m² = kg m ^-1 s^-2

ลูเมน lm ฟลักซ์ส่องสว่าง cd sr = cd

ลักซ์ lx ความสว่าง cd m^-2

คูลอมบ์ C ประจุไฟฟ้า A s

โวลต์ V ความต่างศักย์ J/C = kg m² A^-1 s^-3

โอห์ม Ω ความต้านทานไฟฟ้า V/A = kg m² A^-2 s^-3

ฟารัด F ความจุ Ω^-1 s = A² s⁴ kg^-1 m^-2

เวเบอร์ Wb ฟลักซ์แม่เหล็ก kg m² s^-2 A^-1

เทสลา T ความหนาแน่นฟลักซ์แม่เหล็ก Wb/m² = kg s^-2 A^-1

เฮนรี H ความเหนี่ยวนำไฟฟ้า Ω s = kg m² A^-2 s^-2

ซีเมนส์ S ความนำ Ω^-1 = kg^-1 m^-2 A² s³

เบกเคอเรล Bq กันมันตภาพของรังสี s^-1

เกรย์ Gy ขนาดกำหนดของการดูดกลืนรังสี J/kg = m² s^-2

ซีเวิร์ต Sv ขนาดกำหนดของกัมมันตภาพรังสี J/kg = m² s^-2

องศาเซลเซียส °C อุณหภูมิอุณหพลวัต K - 273.15

                คำอุปสรรค หรือ คำนำหน้าหน่วย (prefix) ใช้นำหน้าหน่วย เพื่อทำให้หน่วยที่ใช้ เล็กลง หรือ โตขึ้น และแนะนำให้ใช้เป็นขั้นละ 1,000 เท่า

10ⁿ คำอุปสรรค สัญลักษณ์ย่อ ตัวคูณที่เทียบเท่า

10²⁴ ยอตตะ Y 1 000 000 000 000 000 000 000 000

10²¹ เซตตะ Z 1 000 000 000 000 000 000 000

10¹⁸ เอกซะ E 1 000 000 000 000 000 000

10¹⁵ เพตะ P 1 000 000 000 000 000

10¹² เทระ T 1 000 000 000 000

10⁹ จิกะ G 1 000 000 000

10⁶ เมกะ M 1 000 000

10³ กิโล k 1 000

10² เฮกโต h 100

10¹ เดคา da 10

10⁻¹ เดซิ d 0.1

10⁻² เซนติ c 0.01

10⁻³ มิลลิ m 0.001

10⁻⁶ ไมโคร µ 0.000 001

10⁻⁹ นาโน n 0.000 000 001

10⁻¹² พิโก p 0.000 000 000 001

10⁻¹⁵ เฟมโต f 0.000 000 000 000 001

10⁻¹⁸ อัตโต a 0.000 000 000 000 000 001

10⁻²¹ เซปโต z 0.000 000 000 000 000 000 001

10⁻²⁴ ยอกโต y 0.000 000 000 000 000 000 000 001

การเปลี่ยนหน่วยทำได้โดยง่าย ให้น้องๆ ยึดหลัก คูณตัวเก่าหารด้วยตัวใหม่

เช่นต้องการเปลี่ยน 10 mm ไปเป็นหน่วย k m
วิธีทำ        10x 10^-3 = 10x10^-6 = 10^-5   km
                     10^3